نیاز به اصلاح ساختار و سرمایه‌گذاری کلان توسط خودروسازان

به گزارش اخبار خودرو ، برخی صاحب‌نظران این حوزه معتقدند خودروسازی کشور به‌علت افزایش مستمر قیمت‌ها بدون ملاحظات کیفیت،‌ عدم استفاده از صرفه‌های مقیاس دسترسی به بازار جهانی، به‌دلیل بروز آلودگی‌های زیست‌محیطی در کلان‌شهرها ‌دچار عدم تخصیص بهینه منابع است. در عین حال به‌دلیل بها ندادن به واحدهای تحقیق و توسعه در این صنعت، خودروسازی کشور در حد انتظار پیشرفت نکرده است.

بر این اساس موانع و مشکلات موجود در مسیر تولید و توسعه صنعت خودرو را می‌توان به چند دسته اصلی تقسیم کرد. نبود سرمایه‌ و منابع مالی موردنیاز، عدم پیشرفت در بخش‌های تحقیق و توسعه‌ای واحدهای تولیدی، پایین بودن کیفیت محصولات و نبود توان رقابت‌پذیری در سطح بین‌المللی، نداشتن چشم‌انداز واقع‌گرایانه متناسب با توانمندی‌ها، مناسب نبودن فضای کسب‌وکار، ضعف در طراحی و ساخت پلت‌فرم و همچنین حضور و نقش قابل‌توجه دولت در این صنعت، از مهم‌ترین عوامل و مشکلات قابل مشاهده در خودروسازی کشور به شمار می‌روند.

کمبود نقدینگی و مشکل سرمایه‌گذاری
صنعت خودروی کشور نیازمند نوسازی است اما احیای این صنعت مستلزم سرمایه‌گذاری و تقویت منابع مالی خواهد بود تا بتوان دستگاه‌ها و ماشین آلات تولید را به روزرسانی کرد. این فرایند نیازمند تقویت بنیه مالی در این حوزه است که بخشی از آن قطعا در همکاری مشترک با همتایان و سرمایه‌گذاری خارجی محقق می‌شود.

در این رابطه یکی از اعضای هیات‌علمی دانشگاه علم‌و‌صنعت معتقد است پیشرفت خودروسازی در گرو اعمال سیستم مدیریتی کارآمد، بهره‌گیری از دانش فنی تولید و سرمایه‌گذاری در این بخش است.

به‌گفته ابوالفضل خلخالی، در حال‌حاضر در بخش سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو با مشکلات بسیاری مواجه هستیم. در حالی که صنعت خودرو یکی از بزرگ‌ترین بنگاه‌های اقتصادی و سودآور کشور به شمار می‌رود اما کمبود نقدینگی در این صنعت و بدهی‌های خودروسازان به قطعه‌سازان ازجمله موانعی هستند که مشکلات اقتصادی زیادی در این زمینه ایجاد کرده‌اند.

وی با اشاره به لزوم سرمایه‌گذاری خارجی در این صنعت گفت: «کمبود نقدینگی و وجود ضعف در زنجیره تامین صنعت خودرو ناشی از سوءمدیریت و کاهش بهره‌وری است. به این ترتیب برای ایجاد تحول ساختاری در این صنعت و توسعه آن نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان از سوی شرکت‌های خارجی هستیم.»

عدم توسعه واحدهای تحقیق و توسعه
شاید بتوان یکی از مهم‌ترین موانع ارتقای این صنعت را نبود فناوری و تکنولوژی ساخت به‌روز دانست که از زیرمجموعه‌های همین مانع به حساب می‌آیند و در واقع ضعف جدی این صنعت در مباحث مرتبط با تحقیق و توسعه است. به عبارتی تنها راه عقب نماندن از رقبا، راه‌اندازی واحدهای تحقیق و توسعه خواهد بود. واحدهایی که با تحقیقات گسترده شرایط را برای توسعه سریع و روزافزون خودروسازان فراهم می‌کنند.

یک کارشناس و فعال در صنعت خودرو در این رابطه در گفت‌وگو با «دنیای خودرو» با اشاره به اینکه رشد تولید لازمه شکوفایی و رشد صنعتی و اقتصادی است، گفت: «استمرار رشد تولید، نیازمند سرمایه‌گذاری در بخش‌های تحقیق و توسعه برای ارائه محصولات جدید و توسعه محصول مطابق نیاز مشتریان داخلی و خارجی است.»

عادل پیرمحمدی با بیان اینکه در شرایط کنونی، صنعت خودروی ایران بیشتر از آنکه نیازمند افزایش تولید باشد نیازمند توسعه محصول به‌معنای واقعی با در نظر گرفتن رشد واحدهای تحقیق و توسعه در تولیدکنندگان قطعات و مجموعه‌ها و همچنین خودروسازان است، اظهار کرد: «کشورهای توسعه‌یافته هر سال نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش‌های تحقیق و توسعه را بیشتر احساس می‌کنند. در مقابل متاسفانه سرمایه‌گذاری خودروسازان ایرانی در زمینه تحقیق و توسعه ناچیز است.»

ارتقای کیفیت دستوری نمی‌شود
هم‌زمان با رشد تولید، ارتقای کیفیت محصولات نیز امری ضروری به نظر می‌رسد اما مساله مهم این است که این اتفاق به‌صورت دستوری رخ نخواهد داد، بلکه نیاز به تغییر و اصلاح ساختار دارد.

در این رابطه مشاور انجمن خودروسازان در گفت‌وگو با «دنیای خودرو» با اشاره به اینکه اگر قرار باشد کیفیت تولید افزایش یابد، نخست باید ماشین جدید تولید شود.

آنها باید قالب‌های جدید داشته باشند و به‌همین دلیل قطعه‌سازان هم مجبور می‌شوند از تجهیزات و قالب‌های نو برای تولید قطعات استفاده کنند، گفت: «مشکل دوم کهنه بودن ماشین‌آلاتی است که خودروسازان و قطعه‌سازان برای تولید از آنها استفاده می‌کنند. در واقع اکثر تجهیزات و ماشین‌آلاتی که امروز در تولید خودرو مورد استفاده قرار می‌گیرند، مربوط به ۳۰، ۴۰ سال قبل است که همان زمان نیز از اروپایی‌ها دست‌دوم خریداری شده‌اند و این تجهیزات امروز نیاز به نوسازی دارند.»

به‌گفته میرخانی‌رشتی این تغییرات و حل این مسائل که موانع ارتقای کیفیت هستند، نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان و هنگفت دارد.

وی با بیان اینکه یک مشکل مهم در این زمینه، کپی‌کاری قطعه‌سازان تحت عنوان مهندسی معکوس است، اظهار کرد: «ژاپنی‌ها سال‌ها قبل در صنعت خودروی کشورشان از مهندسی معکوس استفاده می‌کردند و تولید نهایی محصول از جنس اصلی ارزان‌تر و باکیفیت‌تر می‌شد. اما نتیجه مهندسی معکوس در کشور ما این است کیفیت محصول تولید‌شده از جنس اصلی کمتر و در عین حال قیمت آن بالاتر تمام می‌شود.»